Hamide HANGÜL
Yaz mevsiminin gelmesiyle kiralık konut aramaları artış gösterdi. Bu durum özellikle yazlık bölgelerde kira fiyatlarındaki yükselişi de beraberinde getirdi. Emlak sektörü platformu Emlakjet verilerinden yapılan belirlemelere göre, nisanda yüzde 29 olan kiralık konut aramaları mayıs ayında yüzde 51’e yükseldi. Türkiye genelinde kiralar aylık yüzde 1 sınırlı artmasına karşın, bazı illerde aylık fiyat artışlarında önemli yükselişler görüldü.
Buna göre, kira fiyat artışları bu yıl nisan-mayıs arasında İzmir’de yüzde 6’dan yüzde 12, Bursa’da yüzde 0’dan yüzde 8, Aydın ve Mersin’de yüzde 0’dan yüzde 7 oranında artış gösterdiği belirlendi. Ankara’da nisan ayında yüzde 0,1 yükselen kira fiyatları mayısta yüzde 6 artış kaydetti. İstanbul’da ise mart ayında yüzde 0’lık oranla artış göstermeyen kiralıklar, nisan ve mayısta ise yüzde 6’lık oranla sabit kaldı. Başka bir ifadeyle, İstanbul’da kira zammı son iki aydır aynı seviyede kaldı.
En çok konut aranan 3 ilde satılıklar artmadı
Emlakjet verilerine göre, Türkiye genelinde mayısta konut arayanların yüzde 51’i kiralık, yüzde 49’u satılık konut aradı. Bir önceki aya göre Türkiye genelinde kiralık fiyatlarında yüzde 1’lik artış görülürken, satılık fiyatlarında herhangi bir artış gözlemlenmedi. Verilere göre, kiralarda Adana’da yüzde 9, Bursa’da ve Konya’da yüzde 8 artış yaşandı.
Gaziantep’te ise nisanda yüzde 8 olan aylık artış mayısta yüzde 0 oldu. Satılık fiyatlarında ise İstanbul’da nisan ayında görülen yüzde 1’lik artış, mayısta yerini yüzde 3’lük yükselişe bıraktı. Ankara’da nisanda binde 3’lük artış, mayısta yüzde 0 oldu. İzmir ise aynı dönemde satılık konut fiyat artışı yüzde 1’lik artışla değişim göstermezken, Bursa’da yüzde 2’lik artış yüzde 0 olarak gerçekleşti. Mersin’de de yüzde 0’da kaldı. Böylelikle en fazla konut araması yapılan 10 ilde satılık konut fiyatları Ankara, Bursa ve Mersin’de yüzde 0 ile değişim göstermedi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre ise Türkiye’de konut satışları mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 2,4 azalarak 110 bin 588 oldu. Konut satış sayısının en fazla olduğu iller sırasıyla 18 bin 814 ile İstanbul, 9 bin 861 ile Ankara ve 6 bin 306 ile Antalya olurken, en az olduğu iller sırasıyla 37 ile Bayburt, 46 ile Ardahan ve 60 ile Hakkari oldu. Yabancılara yapılan konut satışları da mayısta bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 34,8 azalırken, yabancılara en fazla konut satışı 797 ile Antalya, 668 ile İstanbul ve 164 ile Mersin’de gerçekleşti.
Taşınmayı düşünenlerin oranı yüzde 46
Diğer taraftan emlak platformu, temmuz itibarıyla kira zammı sınırlamasının kaldırılmasının gayrimenkul sektörü üzerindeki etkilerini de değerlendirdi. Bu yeni düzenlemeyle kiralar, piyasa koşullarına göre serbestçe belirlenecek ve mülk sahiplerinin gelirlerini korumalarına olanak tanıyacak. Kira zammı sınırlamasının kaldırılmasıyla ilgili, katılımcıların yüzde 15’i kiralık konut piyasasının durağanlaşacağını, yüzde 17’si hareketleneceğini, yüzde 14’ü ise herhangi bir değişim olmayacağını belirtti. Kiralık konut fiyatlarına nasıl etki edeceğine dair, katılımcıların yüzde 75’i yeni kararın olumsuz etkiler yaratacağını düşündü. Zam sınırlamasının kalkmasıyla kiracı-ev sahibi problemlerinin azalıp azalmayacağı sorulduğunda, katılımcıların yüzde 75’i problemlerin azalmayacağını belirtti. Sınırlamanın kalkması durumunda evinden taşınmayı düşünenlerin oranı ise yüzde 46 oldu.
Ani artışlar kiracıları zorlayabilir
Emlakjet CEO’su Tolga İdikat, kira zammı sınırlamasının kaldırılmasının, mülk sahiplerinin gelirlerini korumasına yardımcı olacağını belirtti. İdikat, “Ancak ani kira artışları kiracıları zorlayabilir ve sosyal dengeleri etkileyebilir. Emlakjet, bu değişimlerin gayrimenkul sektöründe yeni stratejilerin belirlenmesini gerektirdiğine ve tüm paydaşların dikkatli bir şekilde hareket etmelerini zorunlu kıldığına inanmaktadır” dedi.