‘Yamyamlar var, gitmem’ dedi! 500 kişiyi yanında götürünce köyün kaderi değişti
Fazilet Şenol / Milliyet.com.tr – Mehmet Koç 1953 senesinde Kastamonu’nun Cide ilçesine bağlı küçük bir yerleşim olan Çamaltı’da dünyaya geldi. Burada doğup büyüyen Mehmet Koç, ilerleyen yaşlarında İstanbul’a kaynak ustalığı yapmak üzere gurbet etmişti. İtalyan bir dolum rafinerisinde çalışırken şirketi onu İtalya’ya yollamak istedi. Tam 4 sene İtalya’da çalıştıktan sonra askerliğinden dolayı yurda geri dönüş yaptı. Askerliği bitti, Amerikalı bir firmayla çalışmaya başladı. Şirket Mehmet Koç’u Güney Afrika’ya göndermek istedi. İlk başta “Orada yamyamlar var, ben gitmem” dese de sonrasında köyündeki 500 kişiyi daha Güney Afrika’da iş sahibi yapacaktı.
YAKLAŞIK 500 KİŞİYİ YANINDA GÖTÜRDÜ
Yaptığı anlaşma sonucu Güney Afrika’ya yola çıkan Mehmet Koç’un ilk başlarda sadece bir işçi olarak başladığı yolculuk, zamanla daha büyük bir hikayeye dönüştü. Güney Afrika’da petrol rafineleri kurmak için çalışırken, işleri büyüttü ve köyünden insanları da yanına almaya başladı. Yaklaşık 30 yıl çalıştığı süre zarfında başta köyü olmak üzere çevresinden 500 kişinin daha Güney Afrika’ya gitmesini sağladı.
Mehmet Koç’un önderliğinde köylülerin hayatı değişti. Ekonomik olarak güçlendiler, köylerine yatırımlar yapıp yaşam standartlarını yükselttiler. Kimi köylüler Türkiye’ye dönerek kendi işlerini kurdu, kimileri ise yurt dışında büyük şirketlerde kariyer yaptı. Hatta orada evlenip yuva kuranlar dahi oldu. Köy, göç veren bir yerleşim yerinden gurbetçi bir köy haline geldi.
KAYNAK USTASINA İHTİYAÇ OLUNCA ‘GELİN’ DEDİ
1975 yılında Güney Afrika’ya kaynak ustası olarak çalışmaya gittiğini anlatan Mehmet Koç, “Ben, 1975 yılında Güney Afrika’ya gittim kaynak ustası olarak bir Amerikan firmasıyla. Çalışırken işler uzadı, rafine kurmaya başladık. Bu nedenle uzun bir müddet Güney Afrika’da kaldık. Çalışırken daha fazla kaynakçı ustasına yani işçiye ihtiyaç oldu. Bizim vasıtamızla Türkiye’den yine köylülerimizden, hep kendi köylülerimizden değil tabii ki civar köylerimizden de, şehirlerden de arkadaşları Güney Afrika’ya çalıştırmaya getirdik. Orada çalıştık bir süre. Arkadaşlarımızın bazıları orada kaldı, oradaki kadınlarla evlenerek orada düzen kurdu. Bazıları da iş insanı oldu, fabrikalar kurdular” dedi.
Zaman içinde köyünden ve çevre köylerden yüzlerce insanı Güney Afrika’ya işçi olarak götürdü, iş sahibi yaptı. Zaman içerisinde köyde birçok kişi Afrika’dan Şili’ye, Almanya’dan Norveç’e kadar farklı ülkelerde çalıştı. Yurt dışında çalışmaya başlayan köylülerin birçoğu memleketine yatırım yapmayı unutmadı, böylece köy gurbette çalışan insanların inşa ettiği evlerle doldu.
Mehmet Koç da yaklaşık 45 yıl Güney Afrika başta olmak üzere çeşitli ülkelerde çalıştıktan sonra emekli oldu ve köyüne döndü. O da diğer hemşehrileri gibi köyünde evini yaptı ve hayatını bu şekilde idame ettiriyor.
‘FABRİKA KURUP İŞ ADAMI OLANLAR VAR’
Mehmet Koç köyüne yaptığı katkıları, “Tam hatırlamıyorum ama köyümüzden ve civar köylerden Güney Afrika’ya 500’den fazla insanı götürmüşümdür. Tabii ki Türkiye’de iken bu arkadaşların bazılarının maddi durumları kötüydü, Güney Afrika’da çalışırken bu arkadaşların da durumları iyileşti, bazı arkadaşlar da iş yerleri kurdu, durumlarını daha da iyileştirdi. Büyük çoğunluğu zengin oldu yani zengin derken kendi yağıyla kavrulan arkadaşlar haline geldi. Halen de köyümüzden özellikle Güney Afrika başta olmak üzere diğer ülkelere giden gençlerimiz var. Bu sayede iş adamı olmuş, büyük işler kurmuş, büyük iş adamlarımız var. Güney Afrika’da fabrika kuranlar oldu, Türkiye’de fabrikalar açanlar oldu“ diyerek ifade etti.
Köy muhtarı Hüseyin Koç’un ifadesiyle köy halkı şimdi huzurlu ve rahat bir yaşam sürdürüyor, gençler arasında hâlâ yurtdışına çalışmaya gidenler bulunuyor.
